Krzywda, przebaczenie i pojednanie związane są z doświadczeniem ludzkiej wolności. Krzywda wiąże się z naruszeniem i nadużyciem ludzkiej wolności, natomiast przebaczenie i pojednanie jest odzyskiwaniem pełnej wolności w relacji do Boga, bliźnich i do siebie samego. Nie można natomiast mówić o krzywdzie tam, gdzie człowiek cierpi
EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO POZIOM PODSTAWOWY Zestaw II j. nadmiernie lubi życie towarzyskie i alkohol, k. zaniedbuje obowiązki dowódcy, bywa, że nie pilnuje dyscypliny, l. pozwolił odnieść korzyści nieprzyjacielowi, ł. nie jest wodzem genialnym. 5. Podsumowanie – związane z tematem, wynikające z analizy tekstów, 0–3 pełne, np.: 3 dostrzeżenie, że oba teksty zawierają pochlebne portrety, i próba wyjaśnienia, dlaczego tak jest – refleksja na temat perswazyjnej funkcji mowy Chodkiewicza oraz celowej idealizacji w Potopie, związanej z celem powieści Sienkiewicza, pisanej „ku pokrzepieniu serc”; odczytanie utworów w kontekście ideologii sarmackiej, częściowe, np.: (2) dostrzeżenie, że oba teksty zawierają pochlebne portrety, i próba wyjaśnienia, dlaczego tak jest – refleksja na temat perswazyjnej funkcji mowy Chodkiewicza oraz celowej idealizacji w Potopie, próba podsumowania, np.: (1) dostrzeżenie, że oba teksty zawierają pochlebne portrety Sarmaty. II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 5 punktów) Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu. – podporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym, 5 – uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie głównych części, 3 – wskazująca na podjęcie próby porządkowania myśli, na ogół spójna. 1 Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów. III. STYL (maksymalnie 5 punktów) – jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; urozmaicona leksyka, 5 – zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka, 3 – na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe. 1 Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów. IV. JĘZYK (maksymalnie 12 punktów) – język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia i fleksja, 12 – język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia i fleksja, 9 – język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia, 6 – język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, leksykalnych (słownictwo i frazeologia), fleksyjnych, 3 – język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów składniowych, leksykalnych. 1 Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów. V. ZAPIS (maksymalnie 3 punkty) – bezbłędna ortografia; poprawna interpunkcja (nieliczne błędy), 3 – poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia); na ogół poprawna interpunkcja, 2 – poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia); interpunkcja niezakłócająca komunikacji (mimo różnych błędów). 1 Uwaga: jeśli powyższe kryteria nie zostały spełnione, nie przyznaje się punktów. VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY 0–4 82EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO Zestaw II POZIOM PODSTAWOWY Temat 2. Dlaczego ludzie cierpią Jak się zachować wobec ludzkiego cierpienia Przedstaw – na podstawie załączonych fragmentów – postawy i poglądy bohaterów Dżumy Alberta Camusa. Jako kontekst wykorzystaj całą powieść. I. ROZWINIĘCIE TEMATU (można uzyskać maksymalnie 25 punktów) Punktacja: 1. Wstępne rozpoznanie fragmentów i określenie kontekstów, np.: 0–3 a. kazanie wygłoszone przez księdza w dniu modlitw – fragment I, b. podczas pracy w ochotniczych formacjach sanitarnych ksiądz Paneloux jest świadkiem śmierci Filipa, synka sędziego Othona – fragment II, c. Rieux w sporze z księdzem nawiązuje do pierwszego kazania (do myśli, że cierpienie to kara za grzechy) – fragment II, d. cierpienie dziecka przyczyną zmiany poglądów księdza Paneloux na cierpienie – fragment III. Fragment I 2. Poglądy księdza Paneloux wyrażone w pierwszym kazaniu, np.: 0–2 a. cierpienie (epidemia dżumy) jako zasłużona kara za grzechy, b. przywołanie biblijnych grzeszników jako uzasadnienie tej tezy, c. cierpienie – to ostrzeżenie, nakaz nawrócenia się, zejścia ze złej drogi, d. cierpienie – to sposób na upokorzenie grzeszników. Fragment II 3. Postawa i poglądy Rieux, np.: 0–6 a. wstrząśnięty cierpieniem i śmiercią dziecka, b. zauważa, że było to niewinne cierpienie, c. buntuje się przeciw światu, gdzie niewinni cierpią, d. sprzeciwia się poglądom Paneloux, e. chce jednak współpracować ponad tym, co ich różni, aby walczyć z cierpieniem (chorobą), f. walka z cierpieniem to walka o zdrowie człowieka, g. utożsamia cierpienie (chorobę) ze złem, h. nienawidzi zła. 4. Postawa i poglądy księdza Paneloux, np.: 0–2 a. głęboko przeżywa cierpienie i śmierć małego Filipa („nie do zniesienia”), b. cierpienie prowadzi nas do buntu, ponieważ nie rozumiemy cierpienia, c. powinniśmy zaakceptować („kochać”) cierpienie („to, czego nie umiemy pojąć”). Fragment III 5. Poglądy księdza Paneloux wyrażone w drugim kazaniu, np.: 0–7 a. utożsamia się z cierpiącymi, b. postawa księdza nacechowana miłosierdziem i empatią, c. przyznaje, że wcześniej nie był dość miłosierny, d. przyznaje, że nie wie, czy niewinne cierpienie zostanie wynagrodzone, e. cierpienie to próba wiary, f. wierzący powinien je przyjąć, zaakceptować (okazać pokorę wobec Boga), g. podczas zarazy – walczyć z chorobą, h. odrzucić egoizm, i. pomagać innym, j. walczyć z epidemią, k. ufać Bogu nawet w najtrudniejszych chwilach. 6. Funkcjonalne wykorzystanie kontekstu, np.: 0–2 a. po wygłoszeniu pierwszego z przywołanych kazań ksiądz Paneloux zgłasza się do formacji sanitarnych, aby walczyć z chorobą, b. ksiądz Paneloux przyjmuje własne cierpienie, c. wskazanie postaci walczących z chorobą (cierpieniem), 83
Pierwszym argumentem jest fakt, że ludzie podróżują, by po prostu oderwać się od codziennego życia. Podróżowanie stanowi od wieków nieodłączny element życia każdego człowieka. Ludzie od zawsze podróżowali, jednak z biegiem lat liczba tych osób znacznie wzrosła. Każdy z nas, gdy ma trochę więcej wolnego czasu wyjeżdża
Cierpienie jest niewątpliwie nieodłącznym elementem ludzkiego istnienia, można by rzec, iż towarzyszy ono człowiekowi od zawsze, a ludzie zawsze zastanawiali się nad sensem, słusznością czy jego powodami . Dlaczego ludzie cierpią? Jak się zachować wobec ludzkiego cierpienia? Na to pytanie będę się starał znaleźć odpowiedź, analizując sytuację bohaterów książki Alberta Camusa pt. „Dżuma” oraz postaci historycznych . Po pierwsze należy zauważyć, że cierpienie jest karą za złe postępowanie ludzi, co słusznie stwierdza podczas swego pierwszego kazania ojciec Panteloux: „Bracia moi, doścignęło was nieszczęście, bracia moi, zasłużyliście na nie (…)”, „Wiecie teraz co to grzech, (…)”.Dodaj artykuł aby odblokować treśćCierpienie jest niewątpliwie nieodłącznym elementem ludzkiego istnienia, można by rzec, iż towarzyszy ono człowiekowi od zawsze, a ludzie zawsze zastanawiali się nad sensem, słusznością czy jego powodami . Dlaczego ludzie cierpią? Jak się zachować wobec ludzkiego cierpienia? Na to pytanie będę się starał znaleźć odpowiedź, analizując sytuację bohaterów książki Alberta Camusa pt. „Dżuma” oraz postaci historycznych . Po pierwsze należy zauważyć, że cierpienie jest karą za złe postępowanie ludzi, co słusznie stwierdza podczas swego pierwszego kazania ojciec Panteloux: „Bracia moi, doścignęło was nieszczęście, bracia moi, zasłużyliście na nie (…)”, „Wiecie teraz co to grzech, (…)”. Owa kara może być także punktem zwrotnym, punktem opamiętania w życiu złych ludzi, prowadzić do ich nawrócenia. Stąd też łatwo wywnioskować, że cierpienie może być czasem potrzebne człowiekowi i w niektórych przypadkach jest słuszne. W tym miejscu pozwolę sobie przytoczyć przykład świętego Augustyna. Otóż w młodości prowadził on życie rozpustnika, lecz dzięki modlitwom i cierpieniu swej matki świętej Moniki, nawraca się i zostaje praworządnym człowiekiem. Reakcje na ludzkie cierpienie są bardzo odmienne i zależą od charakteru człowieka. Albo okazujemy współczucie i pomagamy innym, albo wykazujemy się całkowitą obojętnością na problemy drugiego człowieka, a niektórzy wykorzystują cierpienie innych, by osiągnąć własne korzyści, najczęściej materialne, nie mające nic wspólnego z rozwojem samego człowieka . Na przykład w trakcie II wojny światowej Polacy, w zdecydowanej większości, doświadczali okrucieństw niemieckich i rosyjskich okupantów. Niestety wśród tego uciśnionego i solidarnie wspomagającego się narodu znaleźli się także zdrajcy, mający za nic cierpienie swych braci. Tak było w przypadku (konkretny przykład). Jedynym pocieszeniem na tą obojętność i kamienne serce ludzi, jest to, że czasem się zmieniają. Ojciec Panteloux w miarę upływu czasu i doświadczania skutków zarazy zmienia swój pogląd na przyczyny cierpienia mieszkańców Oranu, co dostrzega narrator: „(…) w pierwszym zaskoczeniu nie usłyszeliśmy dobrze(…)” , „(…)ale (…) może pomyślał i powiedział to bez miłosierdzia (…)” a potem „Jeśli jest bowiem sprawiedliwe, że piorun uderza w niedowiarka, nie można zrozumieć cierpień dziecka.” Trzeba jeszcze zauważyć że ludzkie cierpienie wcale nie musi być wynikiem błędu samych ludzi czy ich grzechów. W niektórych kulturach cierpienie było związane z obrzędami przejścia związanymi z osiąganiem przez młodych wieku dojrzałego. Bolesne próby, mające na celu sprawdzenie wytrzymałości przyszłych wojowników, były powszechnie praktykowane w społeczeństwach Azteków, Majów, plemion ameryki zachodniej czy u australijskich aborygenów. Wiązały się nie tylko z cierpieniem fizycznym ale także psychicznym i mistycznym. Pomimo tego młodzieńcy chętnie przystępowali do
Jesteś w strefie. Śmierć, modlitwa i rozpusta. Jak epidemie zmieniały życie ludzi? Epidemia dżumy, która zaatakowała w średniowieczu Europę, była jednym z najbardziej przerażających wydarzeń w historii naszego kontynentu. Pozostawiła głębokie ślady w ludzkiej mentalności, sztuce, religii, literaturze i polityce.
. 479 70 346 31 187 69 382 268
dlaczego ludzie cierpią jak się zachować wobec ludzkiego cierpienia dżuma